Słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Ostrowie Wielkopolskim udowodnili niejeden raz, jak leży im na sercu dobro młodego pokolenia. Widać to w podejmowanych przez nich działaniach dotyczących rozwijania i umacniania więzi międzypokoleniowych na różnych szczeblach i w różnym zakresie. Ich wsparcie dla młodych, dla kultywowania tradycji, dla inspirowania kontaktów starszych z młodzieżą m.in. poprzez wspólne podejmowanie nowatorskich projektów i fascynujących wyzwań to efekt mądrości życiowej i korzystania z życia pełnymi garściami.

W środowisku ostrowskiego uniwersytetu odnajdujemy wiele osób, którym ta idea jest bliska. Na szczególną jednak uwagę zasługuje postawa i zaangażowanie Ryszarda Dolaty, wiceprezesa Zarządu OUTW, a jednocześnie czynnego nauczyciela Zespołu Szkół Technicznych w Ostrowie Wielkopolskim. To dzięki niemu mówi się coraz głośniej o różnorodnych formach współdziałania starszych z młodzieżą. Zapytaliśmy go więc, która z inicjatyw ukierunkowanych na budowanie i wzmacnianie trwałych relacji międzypokoleniowych, jest mu szczególnie droga i z jakiego powodu?

Pracuję w szkolnictwie zawodowym ponad 53 lata, od początku w Zespole Szkół Technicznych w Ostrowie Wielkopolskim – mówi Ryszard Dolata. W moim przypadku nauczycielstwo to powołanie i świadomy wybór. Współczesna dydaktyka jest rozumiana jako nauka, zarówno o nauczaniu, uczeniu się, jak i o wychowaniu. Misją naszego stowarzyszenia – Ostrowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku jest edukacja, aktywizacja, kreatywność i integracja osób starszych, a także integracja międzypokoleniowa. W związku z tym, łącząc pracę nauczycielską w ZST z aktywnością edukacyjną z osobami starszymi w OUTW postanowiłem wprowadzić w te środowiska edukacyjne przedmiotową współpracę. Współpraca ta zaowocowała publikacjami w zakresie bezpieczeństwa i aktywności fizycznej i turystycznej osób starszych oraz akcją badania świadomości młodzieży i seniorów dotyczącą m.in. zanieczyszczenia powietrza w naszym regionie. Wraz z młodzieżą opracowaliśmy kilka poradników dla osób starszych opisujących najpiękniejsze na obszarze powiatu ostrowskiego, a jednocześnie dostosowane do osób starszych turystyczne szlaki rowerowe i trasy nordic walking. Uważam, że bardzo ważnym elementem tej współpracy jest zagadnienie bezpieczeństwa osób starszych w przestrzeni publicznej i w cyberprzestrzeni. Przy współudziale policji, straży pożarnej, lekarzy i informatyków oraz młodzieży zorganizowaliśmy kilka spotkań z wymienionymi służbami i ekspertami, przyczyniając się do wzrostu bezpiecznych zachowań seniorów.

Jak z tego widać ostrowscy seniorzy mają świadomość, że wspierając młodych, obdarzając ich życzliwością i uwagą, pomagają tworzyć więzi międzypokoleniowe na wiele lat. Dlatego z otwartym sercem inicjują wiele innych działań ukierunkowanych na bliskie relacje starszych z młodymi, na jednoczenie osób w różnym wieku w słusznej sprawie.  Aby to czytelnikom w pełni zobrazować, warto przypomnieć kilka przykładów rozwijania więzi międzypokoleniowej w środowisku ostrowskiego uniwersytetu na przestrzeni minionych lat, które odbiły się szerokim echem wśród mieszkańców miasta i powiatu. Przypatrzmy się im.

Na wstępie warto wspomnieć o wzruszających kontaktach seniorów OUTW z Oddziałem Chirurgii i Traumatologii Dziecięcej, Pediatrii oraz Rehabilitacji przy ZZOZ, a także ze Szkołą Szpitalną przy Zespole Szkół Specjalnych im. Janusza Korczaka w Ostrowie Wielkopolskim. Tradycją stały się spotkania z okazji „Dni Pluszowego Misia”, „Dnia Mikołaja”, „Dnia Dziecka” czy Wigilii, a także w ramach akcji pn. „Łączy nas śpiew i taniec” oraz „Jesteśmy sobie wzajemnie potrzebni”.

Równie ciekawym przykładem jednoczenia osób w różnym wieku są spotkania starszych z przedszkolakami. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na inicjatywę koła Tańczące Seniorki, którego członkinie z okazji Dnia Dziecka przygotowały dla dzieci z Przedszkola nr 15 w Ostrowie Wielkopolskim program pt. „Wiersze i bajki mojej babci”. To był niezwykle emocjonujący czas czytania bajek i zabawy z małymi dziećmi, czas wspólnych występów seniorek i przedszkolaków, czas pełen wrażeń i pozytywnych emocji, które na długo utrwalają się w pamięci starszych i młodszych.

Kolejnym przykładem rozwijania konstruktywnych kontaktów w tym zakresie była debata seniorów z młodymi ludźmi z Bułgarii, Cypru, Łotwy, Rumunii i Włoch realizującymi program Unii Europejskiej ERASMUS+ wspierający międzynarodową współpracę edukacyjną. W ramach prezentacji dobrych praktyk prezes Aleksandra Biegańska przedstawiła młodym z innych krajów Ostrowski Uniwersytet Trzeciego Wieku jako sposób na aktywne i twórcze życie seniorów. Łącząc doświadczenie z młodością członkinie zespołu Tańczące Seniorki zaprosiły młodych do wspólnej zabawy, najpierw do ćwiczeń, a następnie do Poloneza, polskiego tańca narodowego. Miło było popatrzeć na pełną  zapału i energii młodzież z jednej strony, a z drugiej na ludzi dojrzałych z dużym życiowym doświadczeniem, jak potrafią się rozumieć i znajdować wspólny język. To był wyjątkowo pouczający przykład więzi młodych i starszych z różnych krajów, pokaz, o jakie wartości warto dbać i je rozwijać.

W ostatnich latach na szczególną uwagę zasługuje współpraca słuchaczy Ostrowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku z młodzieżą Zespołu Szkół Technicznych w Ostrowie Wielkopolskim. Owocem aktywnego między nimi współdziałania są ich wspólne spotkania na tematy bliskie obu stronom. Pierwszym rezultatem tej współpracy była realizacja programu zadania publicznego Powiatu Ostrowskiego pn. Wpływ bezpieczeństwa seniorów OUTW na ich jakość życia, a w szczególności kampania antysmogowa, w której młodzież i nestorzy propagowali czyste powietrze i środowisko naturalne. Efektem dialogu międzypokoleniowego było m.in. opracowanie apelu do mieszkańców Ostrowa Wielkopolskiego i Powiatu Ostrowskiego: Chrońmy nasze powietrze, wzywamy do działania na rzecz czystego i zdrowego powietrza! Okazało się, że młodzież i dorośli potrafią ze sobą rozmawiać i nawzajem wysłuchać, potrafią współpracować w tworzeniu nowych rzeczywistości. Współdziałanie to, po podpisaniu umowy z dyrekcją szkoły, nabrało rozpędu.

Uniwersytet zaczął rozszerzać i umacniać integrację międzypokoleniową, która polegała na poszukiwaniu innowacji technicznych w wybranych procesach technologicznych. Zmotywowani uczniowie ZST:  Szymon Doktór, Paweł Sperling, Kacper Mielniczek oraz Piotr Kubiak, wraz z mgr inż. Ryszardem Dolatą, jako opiekunem naukowym, wykonali projekt  dotyczący technologii nagniatania, dzięki  której  uzyskuje się  doskonałą  gładkość powierzchni przedmiotu. Pracę tą zgłoszono do konkursu - Olimpiady Innowacji Technicznych pod patronatem Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt oceniony przez komisję konkursową został wyróżniony zdobywając pierwsze miejsce Polsce.

W wyniku kolejnych, wspólnych działań grupa wspomnianej młodzieży ZST  w ramach Olimpiady Innowacji Technicznych wykonała projekt pn. Stanowisko badawcze materiałów konstrukcyjnych i budowlanych mających wpływ na przyrodę , klimat i środowisko.  Betonoza .

Inicjatywa i kreatywność młodych ludzi, którzy przy minimalnych zasobach potrafią tworzyć urządzenia o tak istotnym znaczeniu edukacyjnym i ekologicznym są kluczowe dla rozwijania świadomości ekologicznej wśród młodego i starszego pokolenia.

Z inicjatywy Ryszarda Dolaty, przy wsparciu Pawła Rajskiego, Starosty Ostrowskiego, słuchacze OUTW postawili na innowacyjny w edukacji system modułowy łączący wiedzę z wielu różnych dziedzin i w skuteczny sposób pozwalający powiązać doświadczenie życiowe z wiedzą teoretyczną. Dlatego wzięli udział, jako pierwszy Uniwersytet w kraju, w międzynarodowym projekcie pn. Podróż do świata robotyki. W projekcie tym seniorom towarzyszyć będą uczniowie Zespołu Szkół Technicznych w roli xz asystentów nauczyciela, wspierających starszych uczestników programu w poznawaniu techniki cyfrowej. Spotkania seniorów z robotyką będą odbywać się w pracowniach Zespołu Szkól Technicznych (ZST) i produkującym aplikacje dla robotów zakładzie „ROBOTYKA ZAP” w Ostrowie Wielkopolskim.

Aleksandra Biegańska, prezes OUTW podkreśla, że wspólna działalność dla dobra drugiego człowieka, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży ubogaca nas starszych, daje satysfakcję z obdarowywania, wywołuje zadowolenie z tego co robimy dla młodszych. W takiej sytuacji najlepszą dla nas zapłatą jest błysk w oczach i uśmiech dziecka oraz zwykłe słowa podziękowania z ust młodych, którzy doceniają kontakt ze starszymi. Dlatego spotkania seniorów ze środowiska uniwersyteckiego z dziećmi i młodzieżą budują niezwykłą więź międzypokoleniową, do czego w Ostrowskim Uniwersytecie Trzeciego Wieku przykłada się wielką wagę.

Zapał i zaangażowanie ostrowskich seniorek i seniorów o kolejne akcje na rzecz umacniania więzi międzypokoleniowej budzi podziw i szacunek. Uczy wrażliwości na potrzeby innych i pokory wobec życia, rozwija empatię, wzmacnia odpowiedzialność za siebie i drugiego człowieka. Pokazuje innym, jak akcja dobrej woli integruje środowisko, wnosi w życie starszych i młodszych radość, uśmiech i nadzieję.

Autor tekstu – Kazimierz Nawrocki

          Zdjęcie – Archiwum ZST